Bir dünya markası haline gelen THY’nin başarılı yöneticisi Temel Kotil Malatya İnönü Üniversitesi’nde Abbas Güçlü ile Genç Bakış’ın konuğu oldu. Öğrencilerin sorularına içtenlikle yanıt veren Kotil başarılı kariyerinden, THY'nin yükselişine, bilet fiyatlarından, ses getiren sposorluk anlaşmalarına dek birçok konuda açıklamalar yaptı.
İşte Genç Bakış’ın özeti;
Temel KOTİL - THY Genel Müdürü
İstanbul'a 120 milyon kapasiteli 3. havalimanı
- İstanbul’da 3. havalanını bekliyoruz ama yer daha belli değil. 120 milyon kapasiteli büyük birhavaalanına ihtiyacımız var. Bununla İstanbul bir marka olacak.
Uçaklarda telefon serbest olacak
- Telefonlar yakında bir baz istasyonu bulamazlarsa 100 kat daha fazla enerji harcarlar ve bu manyetik alan da uçaklardaki kablolarla etkileşime girebilir. Bu sebepten tedbir olarak uçaklarda telefon yasak. Ama büyük uçaklarda uçağın içerisinde bir baz istasyonu kurularak telefonun yakın istasyonla bağlantı kurması sağlanıyor ve böylece problem çıkmıyor. Şu an dünyada 2 havayolunda bu sistem var, yakında bize de gelecek.
Reklama çok az para verir misliyle geri alırız
- Manchester, Kobe Bryant gibi isimleri desteklememiz bizim için önemliydi. Çünkü büyük isimlerin yanında olmak prestij getirir.
- Kevin Costner olsun, Manchester olsun biz çok az para öderiz.
- Barcelona'da 10. Yıl kutlaması yaptık. Şehrin en önemli binasını; tarihi ticaret odası binasını para vermeden kiraladı arkadaşlarımız. Barcelona ekibi de geldi sponsorluk hakında konuştuk masada, tamam,sizinle uçalım. Ama Abu Dabi'de maçımız var. 777 uçağıyla; ki yataklı çok güzel uçaklardır,bizi Abu Dabi'ye götürün dediler. Tamam dedik. Ama İspanya hükümeti bize direk uçuşa izin vermedi, İstanbul üzerinden gideceksiniz dedi. Ona da tamam dedik. İnad ettik, inat etmezseniz yapamazsınız. Çok iyi ağırladık. Daha önce böyle bir ikram görmediklerini söylediler. Hemen anlaşma imzaladık
- Basketbolun önemli isimlerinden Kobe Bryant ile de anlaşma imzaladık. Onu seçerken ABD'de yaşayan Ermeni vatandaşların tepki göstereceğini bilmiyorduk. Ve biz daha reklamı çekmeden daha parayı ödemeden onun karşılığı olan milyonlarca doları haber olarak geri aldık. Bütün Amerikalılar bizim Los Angeles'a uçacağımızı öğrendiler. Oscar törenleri boyunca da reklamımız girdi. Şu an Los Angeles'ta bizi bilmeyen kalmadı. Yani biz azıcık para veririz sonra onu misliyle geri alırız.
İlkokulu 7 yılda bitirdim
- İlkokulu 7 yılda bitirdim. Rize'de bana okulu sevdirmediler. Sonra İstanbul’da hocam bana okulu, okumayı öyle sevdirdi ki sonraları hep çok çalıştım ve ömrüm o giden 2 yılıma yanmakla geçti.
- Uçağa ilk kez yurtdışına burs kazandığımda bindim. Sayın Özal’ı rahmetle anıyorum ondan önce kimse uçak mühendislerine burs vermezdi. 40 kişi arasından bir tek ben burs kazandım ve ABD’ye gittim.
- 40 öğrencinin başvurduğu burs imtihanında bir soru yanlıştı. Herkes hocaya soru yanlış diye itiraz ediyor, tartışıyordu. Ben o soruya hiç bakmadım ve 20 dakika kazandım. Bursu aldım.
- Parayla bana hiç oyuncak almadılar. Biz oyuncağımızı kendimiz yapardık.
- Lise 1’e gidiyorum. Çok sevdiğim bir fizik hocam var. Hesap yapıyorum elmasın kırılma indisini hesaplıyorum. Hocam bana ne yapıyorsun diye sordu. Söyledim. Bana ABD'liler bunu buldu neden uğraşıyorsun? dedi. Hiç unutmadım.
İlham kaynağım babaannem
- Benim hayatta en çok ilham aldığım, hayat dersi aldığım kişi ilkokula bile gitmemiş olan babaannemdi. İlk öğretmenim odur. Bana bir ileriye üç kendine bak yeterince çalışırsan herşeyi yaparsın derdi.
- Ben şimdi mezun olsam Türkiye’de iş aramam yurtdışında araraım. Para paradır.
Rakiplerimizden eksiğimiz yok
- Binali Yıldırım 2003 yılında yeni politikalar getirdi. İlk olarak THY'de artık koruma politikası yok dedi. Bir taraftan altyapı oluşturdu bir taraftan rekabeti getirdi. Ve rekabetle iç hatlarda fiyatlarımız yarı yarıya düştü. Sayın bakanımıza ne kadar teşekkür etsek azdır.
- İç hatlarda rekabet olunca biz de doğal olarak dışarı yöneldik. Yurtdışındaki rakiplerimizden hiçbir eksiğimiz yok. THY bir Türk markası olarak heryerde yarışabilir.
Bu Temel Kotil'in başarısı değil
- Hiçbir şirket tek bir kişiden dolayı başarı sağlayamaz. Bu Temel Kotil’in başarısı değil. İnanın bana bağlı çalışan arkadaşlar benden daha zeki daha çalışkan.
Uçak korkunuz varsa bize gelin
- Uçaklardan korkmayın burada yürüdüğümüz kadar güvenlidir uçak koridoru. Hiç merak etmeyin bir uçak tek motorla 120 dakika uçabilir. Canavar gibi motoları var. Hala uçak korkunuz varsa gelin sizi simülatörde bir uçuralım. Uçak korkusuna klinik çalışmalarımız var.
AB'ye girersek Avrupa iç hatları bize açılır
- Türkiye AB’ye dahil olursa o zaman bütün Avrupa içi bize açılmış olur. Çünkü şu an Avrupa iç hatları bize kapalı. Ve orada ciro 150 milyar dolar. Bu çok iyi bir para.
Öğrencilere destek sözü
- NewYork Times editörlerinden biri ile Washington'da 2 saate yakın röportaj yaptık. O röportajdan aklımda tek bir şey kaldı. Editör bana ; " Sizin çok genç insanınız var. Ama sizin gençleriniz merdiven altına facebook gibi, google gibi birer program yazamazlar. Sizin gençlerin içinden böyle gençler çıkmaz." dedi. O laf bana o kadar dokundu ki anlatamam. Siz azmedin yapamazsanız ben size söz veriyorum kişisel destek vereceğim.
Rakamlarla THY
- THY’nin bilet fiyatları 2003’e göre dolar ve euro bazında yarı yarıya düştü. Yüzde 10 kar marjıyla çalışıyoruz. En önemlisi sıhhatli uzun süre büyümek.
- Yolcu sayımız 10 milyondan 35 milyona çıktı. Diğer havayollarıyla birlikte yolcu sayısı 6 kat arttı. Bu dünyada iyi bir örnektir.
- Ciromuz 5 kat arttı. Aynı şekilde 12 bin olan çalışan sayımız şu an 16 bin.
- 2010 yılında yüzde 90 zamanında kalkıyoruz. Bu konuda birinci olmak için ne gerekiyorsa yaparız.
Kısa kısa...
- Pazar payını dünyada en çok arttıran havayoluyuz.
- Bu yıl gelecek olan 7.5 milyar doların yüzde 40’ı Türkiye’de kalıyor.
- Özellikle bayan arkadaşları pilotluğa teşvik ediyoruz. Çok iyi birer kaptan pilot oluyorlar.
- Uçak bakım onarımında çok iyiyiyiz. 3000 teknisyenimiz var. Sürekli de teknisyen alıyoruz.
- Nerede yolcu varsa biz orada varız. Aya da yolcu gitse götürürüz.
- 5 yıldızlı havayolarının hepsi Asya'da. Avrupa'da Amerika'da 5 yıldızlı havayolu yok.