Kadın ve kız çocuklarına yönelik siber şiddetin son bulması için farkındalık yaratmak amacıyla bu sene ateş böcekleri ekranları aydınlatıyor. “Sen de bir ateş böceği yak, karanlığı aydınlat” sloganı ile 1 milyon ateş böceği toplamayı hedefleyen kampanya, siber şiddet sebebiyle dijital dünyanın dışına itilen kadın ve kız çocuklarına dikkat çekerken, herkesi çevrimiçi dayanışma ağı oluşturmaya ve karanlığı aydınlatmaya davet ediyor.

Birleşmiş Milletler (BM) Kadın Biriminin 16 Günlük Aktivizm kapsamında 25 Kasım - 10 Aralık tarihleri arasında düzenleyeceği kampanya ile sosyal medyada başlatılacak olan meydan okuma (challenge), kullanıcıları www.atesbocekleri.info sitesine yönlendirecek. Ziyaretçiler, sitedeki interaktif testi çözerek siber şiddet hakkındaki bilgisini ölçebilecek, Birleşmiş Milletler Kadın Birimi’nin geliştirdiği siber şiddetle ilgili mini bir kılavuzu kendi cihazına indirerek bilgi ve farkındalığını artıracak. Test sonunda ise herkes arkadaşlarını “challenge” ederek testi çözmeye davet edebilecek. Siteye yapılan her ziyaret, kampanyayı bir milyon hedefine yaklaştıracak. Kampanya kapsamında interaktif teste verilen anonim yanıtlar, BM Kadın Biriminin ortakları ile birlikte geliştireceği, toplumsal cinsiyet temelli siber şiddet ile mücadele planlarına veri sağlayacak.

Birçok ünlü isim ve sosyal medya fenomeninin destek sağlayacağı kampanya İsveç tarafından İsveç Uluslararası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) aracılığıyla finanse ediliyor. Kampanyanın medya destekçisi ise BM Kadın Birimi küresel medya birliği Media Compact üyesi olan Milliyet Gazetesi.

16 Günlük Aktivizm Kampanyası

25 Kasım Kadınlara Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele ve Dayanışma Gününden başlayarak 10 Aralık İnsan Hakları Gününe kadar süren “16 Günlük Aktivizm – Kadınlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası”, her sene Birleşmiş Milletler tarafından küresel ölçekte düzenleniyor. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri 

öncülüğünde düzenlenen kampanya, kadın ve kız çocuklarına yönelik şiddetin önlenmesi ve ortadan kaldırılması için farkındalık ve hak savunuculuğu çalışmalarını kapsıyor. Türkiye’de kampanyanın öncülüğünü yapan BM Kadın Birimi Türkiye Ofisi, 2018 yılından bu yana ateş böcekleri ile kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddete dikkat çekiyor.

Ateş böcekleri karanlığı aydınlatıyor

Yanıp sönen ışıkları sayesinde birbirleriyle iletişim kuran ve karanlığı aydınlatan ateş böcekleri, BM Kadın Biriminin 2018 ve 2019 yıllarında gerçekleştirdiği 16 Günlük Aktivizm kampanyalarının ilham kaynağı oldu. Geçtiğimiz sene, BM Kadın Birimi kadın ve kız çocuklarının kamusal alanda maruz bırakıldığı şiddete dikkat çekmek amacıyla www.atesbocekleri.info sitesinde interaktif bir Türkiye haritası oluşturarak herkesi, yaşadığı kentte güvende hissetmediği noktalara birer ateş böceği bırakarak karanlığı aydınlatmaya davet etti. Birden fazla belediyenin, sonuçlarını kullanarak ateş böceklerinin yoğun olduğu noktalarda iyileştirme yaptığı “Karanlığı Aydınlat” kampanyası, 2020 Effie Ödüllerinde gümüş Effie ödülüne layık görüldü. Kampanya kapsamında açılan ve Türkiye’nin kamusal alanda sergilenen ilk ışık enstalasyon sergisi olma unvanına sahip Karanlığı Aydınlat Sergisi ise Uluslararası Modern Sanat Bienali BienalSur finalistleri arasında yer alıyor.

COVID-19 salgını ve siber şiddet

Kadınlara yönelik şiddet kadınların hak ve özgürlüklerini orantısız bir şekilde sınırlarken, kadınları, çocukları, aileleri ve toplumu olumsuz yönde etkiliyor. İçinde bulunduğumuz COVID-19 salgını ise toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve kız çocuklarının güçlenmesi alanında bizleri, bugüne kadar elde edilen kazanımların birer birer kaybedilmesi riski ile karşı karşıya bırakıyor.

COVID-19 sebebiyle uygulanan kısıtlamalar nedeniyle insanlar evlerinde ve çevrimiçi platformlarda daha fazla vakit geçiriyorlar. Okul ve işyerlerinin çevrimiçi platformlara taşınması sebebiyle kadın ve kız çocukları bu alanları her zamankinden daha fazla kullanıyor. Kullanım artışı kadın ve kız çocuklarının siber şiddete maruz bırakılma riskini artırıyor. Kadınlar, siber taciz, ısrarlı takip, siber zorbalık, cinsel taciz gibi siber şiddet türlerine maruz bırakılırken, bu durumdan özellikle dijital okuryazarlığı düşük olan kadınlar etkileniyor.

Günümüzde henüz ortak bir tanımı yapılamamış olsa da dünyanın farklı yerlerinden veriler kadın ve kız çocuklarının siber şiddete maruz bırakılma riskinin gün geçtikçe arttığını gösteriyor. Siber taciz ve siber zorbalık Avustralya’da karantina sürecinde %50 artarken, Birleşik Krallık verileri, şikâyet hatlarına yapılan görsel odaklı cinsel taciz başvurularının Mart 2020’de ikiye katlandığını gösteriyor.

BM Kadın Birimi herkesi 1 milyon ateş böceğinden biri olmaya ve toplumsal cinsiyete dayalı siber şiddete karşı dayanışma hareketine katılarak karanlığı aydınlatmaya çağırıyor.

Bilgi için:

Ebru Demirel / ebru.demirel@unwomen.org